BURDUR’DA 90 YAŞINDAKİ TENEKECİ USTASI “YILIN AHİSİ” SEÇİLDİ

Burdur’da 35. Ahilik Haftası kapsamında kutlama programı düzenlendi. Ahilik Haftası dolayısıyla 90 yaşındaki 65 yıllık tenekeci ustası Ömer Şarlak “yılın ahisi” seçildi.

 35. Ahilik Haftası kapsamında Burdur Kapalı Pazar Yerinde kutlama programı düzenlendi. Program saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başladı. Gölhisar İlçesinden Çakır Efe Hoca’nın halkoyunu gösterisi sonrası program protokol konuşmaları ile devam etti.

Programın devamında Vali Arslantaş tarafından Yılın Ahisi Ömer Şarlak’a cübbesi giydirilerek ödülü takdim edildi. Yılın Kalfası Ali Öz ile Yılın Çırağı Erkan Aksu’ya ödüllerinin takdimiyle devam eden programda Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Sipahi tarafından Vali Arslantaş’a anmalık takdim edildi.

Ahilik Haftası kutlamaları çerçevesinde Örnek Kalfa Ömer Tuncer ve Tarek Jafer’e Milletvekili Bayram Özçelik tarafından, Örnek Esnaf Mehmet Dağaşan ve İsmail Demircioğlu’na Garnizon Komutanı P. Kom. Alb. Yavuz Çankaya tarafından ödülleri takdim edildi. Örnek Çırak Mehmet Onur Döngül ve Ramazan Aksoy’a ödülleri Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz tarafından verildi. Program ikramların sunulmasıyla sona erdi.

Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Metin Sipahi, Ticaret İl Müdürü Aylin Sacide Cankar, Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz, Milletvekili Bayram Özçelik ve Vali Ali Arslantaş tarafından konuşma yapıldı.

“Ahilik kültürü günümüz esnaf ve sanatkarlar birlikleri için de bir rehber niteliğindedir”

Burdur Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Metin Sipahi, “Birlik, beraberlik, kardeşlik gibi önemli değerli içerisinde barındıran meslek etiğini ve çalışma prensiplerinin temelini oluşturan ahilik kavramı dünyada eşi benzeri bulunmayan Türk kültürüne özgü önemli bir kültürel birikimdir. Ahilik sanat ve meslek yönüyle toplumun ekonomik yapısını hazırlarken ahlaki yönüyle de devlet yapısının temel özelliklerini belirlemiştir. Esnaf ve sanatkarları yüksek ahlaki değerler etrafında birleştiren ahilik teşkilatı insanımızın dürüstlüğünü, mesleki marifetini, mertlik ve cömertlik anlayışıyla yoğurarak asırlar boyu milletimizi birliği ve sosyo ekonomik düzeninin güç kaynağı olmuştur. Din, dil, ırk farkı gözetmeden herkesi eşit gören saygı, dürüstlük ve adaleti esas alan anlayış ile dayanışma ürününü ekonomiye yansıtan ahilik kültürü günümüz esnaf ve sanatkarlar birlikleri için de bir rehber niteliğindedir. Ahilik geleneği bugün ülkemizde sayısı 2 milyona ulaşan esnafımız tarafından sürdürülmektedir. 2023 güçlü ve lider ülke Türkiye vizyonuyla ekonomisi güçlü Türkiye hedefinde esnaf ve sanatkarımız temel dinamiklerden birini oluşturmaktadır. Bu hedef doğrultusunda ahilik ahlakıyla esnafımızın korunması ve geliştirilmesi bizler için son derece önemlidir. Bugün ekonomik ve sosyal hayatın yönlendirilmesini sağlayan ahilik teşkilatının mirasçısı olmak bizim için büyük bir gurur kaynağıdır. Milletimiz; dostluğu, kardeşliği, yardımlaşmayı ve dürüstlüğü kurumsal bir yapı halinde yüzyıllarca devam ettiren tek millettir. 2022 yılı ahilik etkinliklerinin birlik, beraberlik, kardeşliğimizi, ülkemize ve bütün insanlığa güzellikler getirmesini diliyorum.” dedi.

“Burdur il ve ilçelerinde 6 bin 221 esnafımız aylık 1000 TL olmak üzere toplam 24 milyon 769 TL gelir kaybı desteğinden faydalanmıştır”

Ticaret İl Müdürü Aylin Sacide Cankar, “Ahilik yardımlaşmanın, sevginin, bilginin, dostluğun, adaletin saygıyla birleşimidir. Ahilik ticarette dürüstlüğün, mesleki faaliyetlerde kendi kendini denetlemenin adıdır. Ahilik geçmişten gelen değerlerimizle gurur duymak, bu değerlere sahip çıkabilmektir. 35. Ahilik Kültür Haftasının ülkemiz, tüm esnaf ve sanatkârlarımız için hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum. Burdur il ve ilçelerinde 6 bin 221 esnafımız aylık 1000 TL olmak üzere toplam 24 milyon 769 TL gelir kaybı desteğinden faydalanmıştır. Başvuruda bulunan 641 esnafımız aylık 750 TL olmak üzere toplam 984 bin 842 TL kira desteğinden faydalanmıştır. Bakanlığımızca; başvuru yapan esnafımız ekonomik faaliyet kodları itibariyle iki grup halinde değerlendirilmiş olup birinci grupta yer alan 755 kişiye 5 bin TL, ikinci grupta yer alan 5 bin 388 kişiye 3 bin TL toplam 6 bin 143 esnafımıza 19 milyon 939 TL hibe desteği verilmiştir.” diye konuştu.

“Yaklaşık 1000 yıllık bir kültürü olan bu geleneğin bugünlerde daha fazla hayatımızda olması gerekiyor”

Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz, “Bu hafta bir yanıyla kardeşlik bir yanıyla eli açıklık bir yanıyla cömertlik ve yiğitlik anlamlarını taşıyan ahilik geleneği, ahilik inancını hayata geçirmek ve kalıcılaştırmak için çaba harcanan önemli bir haftayı temsil etmektedir. Halkımızın ekonomik ve kültürel yaşamında önemli bir yeri olan ahilik dürüstlüğü, sevginin, dostluğun, yardımlaşmanın, hoşgörünün ve dayanışmanın sanat ile birleşimidir. Yaklaşık 1000 yıllık bir kültürü olan bu geleneğin bugünlerde daha fazla hayatımızda olması gerekiyor. Zira değişen dünya düzeni içerisinde sermayenin küçük esnafı adeta yok saydığı, gücünü birleştirip daha da fazla insana hitap eden ve daha fazla ekonomiyi eline geçirenlere karşı küçük esnafımızı mutlaka koruyup, kollayıp sanatkarımızın da bir sonraki nesile öğrenci yetiştirmesini, çırak yetiştirmesini sağlamak zorundayız. Bizler zaman zaman esnaf ziyaretlerimizde şunlara tanık oluyoruz; özellikle ustalarımızın çırak yetiştirme konusunda çırak bulamadığını ayrıca çıraklıktan kalfaya giden süreç içerisinde de eğitimin son dönemde 4+4+4 sistemiyle maalesef çırak merkezlerini, meslek okullarını dolayısıyla da devamında MYO’ları tercih eden öğrencimizin, gençlerimizin azalması nedeniyle alana yöneltemiyoruz. Bu alanda bizim de birkaç önerimiz olabilir, mutlaka büyüklerimiz bunları düşünüp, hesap ediyordur, bununla ilgili birçok adım atılıyordur ama çıraklığı özendirecek, esnaflığı özendirecek formül aslında bizim çıraklıktan ustalığa giden süreç içerisinde eğitimimizin bir parçası haline dönüştürmeye çalışacağımız sistemin daha sağlıklı kurulmasından geçiyor. Özendirici olabilmesinin en temel özelliklerinden bir tanesi de, özellikle erkek çocuklarımızın askerlik nedeniyle maalesef 4 yıllık fakülteleri tercih etmesi, 2 yıllık MYO’ların askerlikte herhangi bir avantaj sağlamaması nedeniyle açık öğretim fakültelerinin MYO’lara tercih edilmesi bir noktada bu alanların boş kalmasına neden oluyor.” ifadelerini kullandı.

“Ticaretin ahlakla ve sanatla birleştirildiği, belki dünyada tek bir sistemin ahilik olduğunu biliyoruz”

AK Parti Burdur Milletvekili Bayram Özçelik, “Asırlardır bu topraklarda ahilik ticaretin, dayanışmanın omurgası ve bel kemiği olmuştur. Esnaf sadece alan, satan değil aynı zaman da toplumun vicdanı, sesi, yol göstericisi olmuştur. Genelde büyük sanayicilerimize baktığımızda o sanayicilerimizin bir hayat hikayesi, bir başarı hikayesini görürüz. Onların ilk başladığı, büyük bir iş adamı olduğunda, fabrika sahibi olduğunda, yüzlerce insanı çalıştırdığında hala o insanların ilk başladığı iş ile anıldığını hep beraber biliriz. Ticaretin ahlakla ve sanatla birleştirildiği, belki dünyada tek bir sistemin ahilik olduğunu biliyoruz. Tarihten gelen bu ahilik sisteminin acaba biz özüyle taşıyabildik mi, zamanımızı aktarabildik mi, zamanımızdaki esnaf anlayışından yan yana komşu olan esnafların bu düşünceyle hareket edebildiklerini bildik mi bunları çok iyi bir şekilde değerlendirmek lazım. Eğer bir aksama varsa bununla ilgili çalışmaların sadece ahilik haftasında değil yılın 365 gününde esnafımızın bu eğretileri, nasıl nesilden nesile aktarılması gerektiğini veya tarihte yapılan o öğretilerden şimdiye nasıl bir uygulamayla çocuklarımızı çırak, kalfa olarak nasıl yetiştireceğimizi bir gözden geçirmemiz gerekiyor.” dedi.

“Ahilik ahlakınızla var olun”

Vali Arslantaş törende yaptığı konuşmasında şunları söyledi;

 “Ahiliğin ananevi menşei Hz. Ali’ye, yapısal teşkilatlanması ise Hacı Bektaş Veli’nin telkiniyle Ahi Evran tarafından kurulan ilk esnaf birliklerine dayanır. Kimi tarihçiler Osmanlı’nın kurulmasını sağlayan dört ana unsurdan biri olarak ahiliği zikretmektedir. Ahilik, farklı meslek kollarından müntesiplerinin yalnız iktisadi kazanımlarını arttırmanın ötesinde, ahlaki gelişimlerini amaç edinmiş ve oluşumunun temel gayesini “iyi insan olmak” olarak belirlemiştir. Bu maksatla gündüzleri hiyerarşi içinde mesleğinin inceliklerini öğrenen gençlere, akşamları toplandıkları ahi konaklarında disiplinden bir lahza kopmadan ahlâki ve felsefi eğitim verilmiş, böylelikle genç neslin meslek edinirken güzel ahlak üzere yetişmesi amaçlanmıştır. Konar göçer yaşam süren Türk milletinin şehirleşme ve İslamlaşma sürecini hızlandırmak, demografik olarak Anadolu topraklarını Türkleştirmek, o devirde Anadolu ticari hayatını elinde bulunduran Rum ve Ermeni tacirlerle rekabet edebilecek güce erişmek gibi saiklerle politik ve sosyo ekonomik bir zaruretin ürünü olarak ortaya çıkan ahilik, hadiste buyrulduğu gibi “Hiç ölmeyecekmiş gibi dünya yarın ölecekmiş gibi ahiret için çalışmayı” ilke edinmiştir. Veysi Erken’in ifadesiyle “Toplumsal sorumluluk, Hizmette mükemmellik, Dürüstlük ve doğruluk, Ortak yaşama” olarak dört çekirdek anâsır payandalığında yükselen ahiliğin hükümleri, yüz yıllar içerisinde Türk İslam medeniyetinin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Öyle ki bazı deyimlerimizde dahi ahilik geleneklerine atıflar bulunmaktadır. Başka bir ahinin referansı olmadan ahi ocağına duhul edip peştamal kuşanmak mümkün değildir. Bu yola girenlerin yedi fenalığı terk edip yedi hayra bağlanması beklenmiştir. Kafirler, ahali içre bed nam sahipleri, teşkilata kötü söz getireceği düşünülenler, katiller, hırsızlar ve vurguncular bu saffetli yola kabul edilmemişlerdir. Batı medeniyetinde yaşayan çağdaşları, olası bir tehdidin bertarafı maksadıyla tekinsiz yerlere önden gönderilirken, biz de sanat yahut zanaatla hem hal kadınlarımız on ikinci yüzyıl Anadolu’sunda ahiliğin kadın kolu işlevi gören Bacıyan-ı Rum teşkilatına bağlanma hakkına sahip olmuşlardır. Ahi olmaya namzet kişiden cimrilik kapısını bağlayıp, lütuf kapısını açması, kahır ve zulüm kapısını bağlayıp, hilm ve mülâyemet kapısını açması, hırs kapısını bağlayıp, kanaat ve rıza kapısını açması, tokluk ve lezzet kapısını bağlayıp, riyazet kapısını açması, halk kapısını bağlayıp, Hak kapısını açması, herze ve hezeyan kapısını bağlayıp marifet kapısını açması, yalan kapısını bağlayıp doğruluk kapısını açması beklenmiştir. Anadolu coğrafyasının hızla Türkleşmesine vesile olan ahilik teşkilatı sayesinde, ekseriyetle gayrimüslimlerin elinde bulunan sanat ve ticaret hayatına Müslüman-Türk nüfus sağlam kademle dahil olmuştur. İşlevsel olarak ahiliğin devamı olan esnaf ve sanatkârlar odalarımızın, geleneğin kadim mirasının bilincinde olarak hareket ettiğini bilmek bizim için gönenç sebebidir. Her ne kadar idame-i hayat yaşamın temel gerçekliği olsa da masivanın fani olduğu bilincini kaybetmeden amellerini bu bilinçle tanzim eden bir güruhun varlığı yüreğimize selvet vermektedir. Elbette tüm ahilerimiz, ustalarımız, kalfalarımız ve çıraklarımız en âli saygı ve sevgiyi hak ediyor. Bununla birlikte yılın ahisi, kalfası ve çırağı seçilen kardeşlerimi ayrıca tebrik etmenin ahilik ruhuyla daha ziyade örtüşeceği kanaatindeyim. Sözlerimi nihayete erdirirken “Ahilik haftasını” tüm içtenliğimle kutluyor, ahi ocağının birbirinden kıymetli öğütlerinden birkaçını sizlerle paylaşmak istiyorum. “Elin, Kapın ve Sofran Açık Olsun, Ahdinde, Sözünde ve Sevginde Vefalı Ol, Gözün, Gönlün ve Kalbin Tok Olsun, Hak İçin Hakkı Söyle ve Hakkı Söylemekten Korkma, Fani Dünyaya Ait Şeylerle Öğünme, Böbürlenme.” Ahilik ahlakınızla var olun, Allah’a emanet olun”

Burdur’da yılın ahisi seçilen Ömer Şarlak’ın öz geçmişi;

“Antalya’nın Korkuteli ilçesi Çomaklı kasabasında doğdu. 1954 yılında Korkuteli Vergi Dairesine mesleği, tenekeci olarak kayıt yaptırdı. Burdur’un Kemer ilçesine yerleşti. 1979 yılında Kemer Esnaf ve Sanatkarlar Odasına tenekeci olarak kayıtta bulundu. 1989 yılında BAĞ-KUR’dan emekli oldu. Ömer Şarlak bir tane de çırak yetiştirdi. 65 yıldır mesleğini devam ettirmektedir.”

MUHAMMET FATİH BAŞCI