BTB başkanı Gündüzalp’ten çarpıcı değerlendirmeler
Gıda, tarım ve hayvancılık sektörüne yönelik cesur çıkışları ile ses getiren, tespitleri ve önerileriyle gündem, kamuoyu oluşturan Burdur Ticaret Borsası Başkanı (BTB) Ömer Faruk Gündüzalp, katıldığı genel kurullarda, sivil toplum kuruluşlarının, çiftçi örgütlerinin kongrelerinde de yaptığı konuşmalarla, sektöre yönelik çarpıcı değerlendirmelerde bulunuyor.
Geçtiğimiz pazar günü 26 şubat 2023 tarihinde Burdur’da gerçekleşen Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği genel kurulunda da söz alan BTB başkanı Gündüzalp, deprem bölgesinde tarımsal faaliyetlere, hayvancılık uğraşındaki sıkıntılara dikkat çekti.
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli 11 il’i vuran büyük depremler, aynı zamanda Türkiye’de tarım ve hayvancılık sektörünün yoğun, güçlü olduğu yerler.
Gündüzalp, Yetiştiriciler Birliği kongresinde yaptığı konuşmada; deprem bölgesinde üretimin, tarımsal üretimin devam etmesi gerekliliğine işaret etti.
“Deprem bölgesinde tarımsal üretim, hayvancılık mutlaka devam etmeli, daha da fazla desteklenmeli”
BTB başkanı Gündüzalp, “Kötüye giden ülke hayvancılık sektörü, yaşadığımız bu depremle bir darbe daha yedi. Orada yaşayan insanların kendi gıda ihtiyaçlarını ve geçimlerini sağlaması, ülkemizin gıda güvencesi için tarımsal üretimin mutlaka devam ettirilmesi gerekiyor. Bölgenin gıda ihtiyacı sadece yapılan gıda yardımları ile çözülemez” dedi.
Deprem bölgelerinde üretim gücünün ayakta tutulması gerektiğini vurgulayan Gündüzalp, “yaşadığımız yıkım ve can kayıplarımız o kadar büyük ki ‘bu depremden ders çıkarmamız lazım’ sözü yetersiz ve yersiz kalmıştır. ‘Deprem öldürmez mühendislik ve müteahhitlik’ öldürür tespiti acı bir gerçek olarak karşımızda yıllardır durmaktadır. Birçok il’de kaybettiğimiz canlarımız, yerine konulamaz kayıplarımızdır. Şunun altını iyi çizmememiz gerekir. Depremden etkilenen illerin boşaltılmaması, gerek tarım gerekse sanayide ekonomik potansiyeli yüksek olan bölgenin üretim gücünün ayakta tutulması ülkemiz açısından son derece önemlidir. Bölgenin gıda ihtiyacı sadece yapılan gıda yardımları ile çözülemez. Orada yaşayan insanların kendi gıda ihtiyaçlarını ve geçimlerini sağlaması, ülkemizin gıda güvencesi için tarımsal üretimin mutlaka devam ettirilmesi gerekiyor. Depremden zarar gören 10 il afet bölgesi ilan edildi. Bu illerimizde büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiricilerimize bir defaya mahsus olmak üzere hayvan başına yem ve nakdi destek yapılacak. Yem ve nakdi destek konusunda atılan adım olumlu ancak yetersiz. Üreticilerimizin şuanda acil olarak hem yeme hem de desteğe ihtiyacı var. Çünkü hangi üreticinin kaç hayvan başı için destek alacağını belirlemek, icmal listeleri hazırlamak, epey zaman alacak. Depremin yıktığı 10 ilde kırsaldan gelen taleplerin neredeyse tamamı hayvancılıkla ilgili. 2020 yılında başlayan pandemi nedeniyle, fabrikalar ve işyerleri kapandı. Ama tarlaya tohum atmayı durduramayız, ineğin memesini kapatamayız. Sırf hayvanları olduğu için köyünü terk edemeyen üreticilerimiz var. Çadır kentlere gidemeyen çiftçilerimiz var. Yaşayan hayvanlarının beslenmesi için yem ve su istemeleri sırf bundan. Kötüye giden ülke hayvancılık sektörü, yaşadığımız bu depremle bir darbe daha yedi” diye konuştu.
“TÜİK verileri yaşanan krizi açıkça ortaya koyuyor”
TÜİK tarafından açıklanan hayvansal üretim istatistiklerini de hatırlatan Başkan Gündüzalp, verilerin hayvancılık sektöründe yaşanan krizi açıkça ortaya koyduğu değerlendirmesinde bulundu.
2022 yılında hayvan varlığının 73 milyon 472 bine düştüğünü açıklayan Gündüzalp, “TÜİK, 9 Şubat’ta ‘Hayvansal Üretim İstatistiklerini açıkladı. Veriler, hayvancılıkta yaşanan krizi açıkça ortaya koymuş. Büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvan varlığında düşüş var. 2021 yılında 75 milyon 759 bin olan hayvan varlığı 2022’de 73 milyon 472 bine düşmüş. Yani hayvan varlığımız bir yıl da 2 milyon 287 bin baş azaldı. Büyükbaş hayvan sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 5,6 azalarak 18 milyon 36 bin baştan, 17 milyon 24 bin başa düşmüş. Sığır varlığımız ise 17 milyon 850 bin baştan, 16 milyon 851 bin başa düştü. Yaklaşık 1 milyon azalma, inek kesimlerinin boyutunu gösteriyor. Küçükbaş hayvan varlığında son bir yılda 1 milyon 25 bin baş azalma var. Keçi varlığımız, 12,3 milyon baştan, 11,5 başa geriledi. 2021 yılında 398 milyon 115 bin adet olan kümes hayvan sayısı, 2022 yılında 31 milyon 531 bin adet düşüşle, 366 milyon 584 bin adet oldu. Kırmızı et fiyatları son bir ayda zirve yaptı. Fiyatlar haftalık 5-10 lira artıyor. Ramazan ve kurban bayramı yaklaşıyor, Turizm sezonu açılacak. Kurbanda kesilecek yeterli hayvan sayısı azalacağı gibi fiyatlar daha da yükselecek. Tütetici, 1 kilo kıyma alırken kara kara düşünüyor” diye konuştu.
İlkbahar yağışları ve kuraklık uyarısı!
Tarımı doğrudan etkileyen bir tehdidin de yaşanan kuraklık süreci olduğunu dile getiren, kuraklık tehdidi hakkında da konuşan Gündüzalp, “bir diğer tehdit de tarımı doğrudan ilgilendiren kuraklık. Ülkemiz, şiddetli kuraklıkla karşı karşıya. İlkbaharda da beklediğimiz yağışları alamazsak, tarımsal üretimin zarar görmesi kaçınılmaz. Buğday/Arpa ekimi yapan çiftçilerimiz, yeterli yağışların olmaması nedeniyle sulama yapmaya başladı. Uzmanlar, yağışlardaki azalmanın devam etmesi durumunda; mısır, şeker pancarı, yem bitkileri ve sebze başta olmak üzere birçok üründe ekim yapılamayacağını belirtiyorlar. Yağışlar olmadığı için barajlarımızdaki su seviyesi düşüyor. Su tüketimine karşı hepimiz duyarlı olmalı, musluklarımızdan akan her damla suyun kıymetini iyi bilmeliyiz. Özetle, tarım ve hayvancılık sektörü uzun zamandan bu yana sıkıntılı bir süreçten geçiyor. Tarım ve hayvancılıkta uygulanan yanlış politikaların sonucunu hep birlikte görüyoruz. Hem üreticimize hem de tüketicimize daha fazla zarar vermeden acil bir çıkış yolu bulunması gerektiğini tekrar hatırlatıyorum.” şeklinde konuştu.