Batı Akdeniz’in En Büyük Felaketi: 3 Ekim 1914 Burdur Depremi

Burdur, Batı Akdeniz Bölgesi’nde yer alan ve tarih boyunca depremlerle sık sık karşı karşıya kaldı. Ancak, Burdur’un deprem tarihindeki en unutulmaz anlardan biri, 3-4 Ekim 1914 tarihlerinde meydana gelen büyük büyük deprem oldu. Bu felaket, Anadolu coğrafyasındaki en büyük depremlerden biri olarak tarihe geçti.

Depremin Yıkıcı Etkisi
Dış-merkezi Burdur Gölü içinde bulunan ve 7.0 büyüklüğündeki bu deprem, şehirde büyük tahribata neden oldu. Depremde tahminen 4,000’den fazla insan hayatını kaybetti, aynı zamanda Isparta, Eğirdir, Dinar ve diğer köyler de dahil olmak üzere 60 km yarıçaplı bir alanda ciddi hasarlara yol açtı. Burdur ve Göller Bölgesi, depremin yıkıcı etkileri altında kaldı.

Tarihi Bir An: 3 Ekim 1914 Burdur Depremi
1914 yılı, Burdur için bir dönüm noktası olarak kabul edildi. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde Batı Akdeniz coğrafyasını etkileyen bu depremin, o dönemde büyük yankı uyandırdığı ve tarihi kaynaklarda açıkça görüldüğü biliniyor. Avrupa’daki gazetelerden İstanbul basınına kadar birçok medya organı, 1914 Burdur Depremi’ne ve sonraki gelişmelere geniş yer verdi.
Depremin Anatomisi
Depremin merkez üssü, Burdur’un Halıcılar/Sala Köyü olarak belirlendi ve 6.9 ila 7.0 büyüklüğünde olduğu tespit edildi. Deprem, yerin 14 km altında gerçekleşti ve Burdur ile Isparta başta olmak üzere birçok köyü etkiledi. Deprem sonrası 6 gün boyunca 467 artçı deprem daha meydana geldi.

Felaketin İnsan Boyutu
Burdur ve Isparta’da resmi olmayan kaynaklara göre, yaklaşık 3,000 kişi hayatını kaybetti, birçok bina yıkıldı veya kullanılamaz hale geldi. Burdur’daki evlerin üçte ikisi yıkılırken, Isparta’daki evlerin ise 80’i oturulamayacak duruma geldi. Bu yıkım, bölge insanları için büyük bir travma oluşturdu.
Dünya Basınında Geniş Yankı Buldu
Başta Avusturya ve Almanya olmak üzere Batı ülkelerinin gazeteleri ile İstanbul’daki basın, Burdur Depremi’ne büyük ilgi gösterdi ve geniş yer ayırdı. İkdam Gazetesi kupürleri ve Servet-i Fünun Dergisi’nde yer alan yazılar ve şiirlerle Burdur Depremi uluslararası bir olay haline geldi.

Sonuç: Tarihi Bir Felaket ve Ardında Bıraktığı İzler
1914 Burdur Depremi, Burdur’un tarihinde önemli bir dönüm noktası durumunda. Bu büyük felaket, hem yerel hem de uluslararası düzeyde büyük yankı uyandırırken bölgedeki insanların yaşamlarını derinden etkiledi. Takip eden yıllarda 1971 yılında tekrar depremin yıkıcılığı ile karşı karşıya kalan Burdur’da depremin izleri hala görülebilirken, bu olay, tarihsel bir perspektif kazandı. Ülke gündeminden düşmeyen deprem tahminleri içerisinde de Burdur’daki risk önemini korumaya devam ediyor.

YENİ GÜN MEDYA ÖZEL